Tüp Bebek Nedir? Tüp Bebek Tedavisi Nasıl Olur?

Normal gebelik sürecinde erkek spermi kadının yumurtalığına girerek döllenir. Döllenmiş yumurta sonrasında rahim duvarına yuva yapar. Burada oluşan zigot fetüsün oluşmasını sağlar. Çocuk sahibi olmak isteyen çiftler normal yollardan hamile kalamadığında çözümü tüp bebek tedavisinde bulmaktadır. Tüp bebek yöntemi daha çok bir yıldan daha uzun süre çocuk sahibi olamayan çiftlere uygulanır. Tüp bebek tedavisi yumurtalıkların durumuna göre klasik tüp bebek yöntemi ile veya mikroenjeksiyon yöntemi ile gerçekleşmektedir.

Klasik tüp bebek yönteminde olgunlaşmış yumurtalar yumurtalıklardan alınır ve laboratuvar ortamında sperm ile döllenir. Sonrasında döllenmiş embriyo anne karnına bırakılır. IVF döngüsü dediğimiz bu yöntem ortalama 3 haftalık bir zaman aralığında gerçekleşmektedir. Bazen farklı adımlar izlenerek süreç daha da uzayabilir.

Mikroenjeksiyon yönteminde ise babadan alınan tek sperm hücresi anne adayından elde edilen yumurta hücresine mikroskop altında iğne yardımı ile yerleştirilir. Böylece döllenme gerçekleşir. Özellikle erkeklerden kaynaklı kısırlık durumlarında mikroenjeksiyon yöntemi daha sık tercih edilmektedir. 1970’li yıllardan beri kullanılan tüp bebek tedavisi günümüzde pek çok kişinin bebek sahibi olmasını sağlamaktadır.

Aşama Aşama Tüp Bebek Süreci

Tüp bebek tedavisinin ne olduğunu anlattıktan sonra aşamalarına geçebiliriz. Aşağıdaki adımları takip ederek tüp bebek sahibi olabileceğinizi unutmamalısınız. Tüp bebek süreci aşağıdaki şekilde gerçekleşir.

Hormon tedavisi ile yumurtaların uyarılması; normal şartlarda kadınlarda bir yumurta büyür ve çatlar. IVF döneminde tek bir yumurta alınırsa o yumurta embriyoya dönüşmeyebilir. Birden fazla yumurtanın oluşması için de hormon ilaçları ile yumurtaların uyarılması gerekir. Adet tarihinin ikinci günü yapılan ultrason değerlendirmesi ile tedaviye başlanır. İlaç dozları ve protokoller kişinin durumuna göre belirlenir. Yumurtaların olgunlaşması yaklaşık 10 gün sürmektedir. Son iğneden 36 saat sonra da yumurta toplama işlemine geçilmektedir.

Yumurtalıklardan yumurtaların toplanması; anne adayına yumurta toplama işleminde ağrı hissetmemesi adına anestezi veya sakinleştirici verilir. Üzerinde ince iğne bulunan ultrason vajinal prob yardımı ile yumurtalar toplanır. İşlem yaklaşık 10 dakika sürer. Numuneler vakit kaybetmeden laboratuvara gönderilir. Anne adayları yumurtalar toplandıktan sonra küçük kramp veya ağrı hissedebilir.

Sperm alınması; yumurta toplama işleminin yapıldığı gün baba adayından da sperm istenir. Mastürbasyon ile gerçekleşen spermler derhal laboratuvara gönderilmektedir. Menide sperm olmayan baba adaylarından cerrahi yöntemle de sperm alınabilir. Sperm, laboratuvar ortamında meniden ayrılır.

Yumurta ve spermin birleştirilmesi; klasik tüp bebek yönteminde sperm ve yumurta bir petri kabında karıştırılır. Laboratuvar ortamında sonrasında döllenir. Bu süreçte doktor yumurtaların döllenme durumunu yakından takip eder. Mikroenjeksiyon yönteminde de sperm yumurtanın içine enjekte edilir.

Döllenmiş yumurta anne rahmine enjekte edilir; döllenme gerçekleştikten sonra embriyo gelişimi takip edilerek uygun tarihte anne rahmine enjekte edilir. Transfer günleri kliğinin çalışma takvimine ve çiftten elde edilen yumurta sayısına göre farklılık gösterir. Embriyo transferi yapılacağı zaman kadının rahmine ince katerer yerleştirilir ve bu katererden embriyo bırakılır. Pek çok kadın hormon enjeksiyonlarında küçük bir ağrı yaşayabilir. Transfer sonrası yarım saatlik dinlenme yeterli olacaktır. Embriyo transferi sonrasında görülebilecek yan etkiler arasında kabızlık, halsizlik, midede şişlik, iştahsızlık ve kramp hissedilmesi normaldir. Anne adayları embriyo transferinden sonra gebelik testi yapılana kadar kesinlikle cinsel ilişkiye girmemeli ve sigaradan uzak durmalıdır.

Gebelik testi yapılır; embriyo transferinden 2 hafta geçtikten sonra gebelik testi yapılır. Eğer test pozitifse kesenin görülmesi için ultrasonla görüntüleme yapılır.

Tüp Bebek Tedavisi Hangi Durumlarda Tercih Edilir?

Tüp bebek tedavisinin ihtiyaç görüldüğü durumlar şu şekildedir;

• Fallop tüpünün hasar görmesi
• Yumurtlama bozuklukları
• Endometriozis
• Rahim fibroidleri
• Önceki tüpün çıkarılması
• Bozulmuş sperm üretimi
• Açıklanamayan kısırlık durumunun görülmesi
• Genetik bozukluk
• Kanser gibi kronik hastalıklarda doğurganlığın korunması

Bu durumlara sahipseniz alanında uzman bir doktor tüp bebek tedavisi olabileceğinize karar verecektir.

Tüp Bebek Tedavisinde Başarı Oranı Neye Bağlıdır?

Tüp bebek tedavisinde başarı oranı pek çok etkene bağlı olarak değişiklik gösterir. Bu değişiklikler aşağıdaki etkenlere bağlıdır;

• Anne adayının yaşı; anne adayının yaşı ne kadar ortalama düzeydeyse tedavideki başarı oranı o kadar yüksek olacaktır.
• Embriyo durumu; tüm embriyolar hayatta kalamaz. Embriyo kalitesini etkileyen pek çok faktör vardır.
• Daha önce doğum yapmış olmak; daha önce doğum yapmış kadınların elde edeceği başarı oranı çok daha yüksektir.
• Kısırlığın sebebi; normal yumurta kaynağına sahip olmak başarı durumunu yükseltir.
• Yaşam şekli; anne adayının sigara ve alkol alması tedavi başarı oranını %50 düşürür. Sağlıklı beslenmesi de tedavi başarı oranını arttırmaktadır. Bu nedenle yaşam stiline çok dikkat edilmesi gerekmektedir.

Tüp Bebek Tedavi Riski Nedir?

Tüp-bebek tedavisinde her aşamada az da olsa riskler mevcuttur. Bu riskleri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz;

• Çoğul gebelik
• Erken doğum ya da düşük doğum riski
• Yumurtalık hiperstimülasyon sendromu
• Düşük riski
• Yumurtalık toplama komplikasyonları
• Dış gebelik
• Doğum kusurları
• Kanser

Alanında iyi bir doktor tarafından tedavi görmeniz durumunda bu tür riskleri yaşamazsınız. Bu nedenle Türkiye’de İVF tedavisi ihtimalini düşünebilirsiniz. Çünkü burada uygulanan tedaviler gerçekten de oldukça başarılı sonuçlar vermektedir.